Qlobal istiqraz bazarının həcmi 100 trilyon dolları keçdi
Dünyada istiqrazlara maraq və onlardan istifadə sürətlə artır. Son 20 ildə dünyanın istiqraz bazarının həcmi 4 dəfə artaraq rekord həddə çatıb. 1997-ci ildə istiqraz bazarının həcmi 25 trilyon dollar olduğu halda 2016-cı ilin nəticələrinə görə, qlobal istiqraz bazarı 100 trilyon dolları keçib.
Bura həm dövlətlər tərəfindən buraxılan istiqrazlar, həm də şirkətlərin buraxdığı korporativ istiqrazlar aiddir. ABŞ 40 trilyon dollarlıq bazar payı ilə dünyanın ən böyük istiqraz bazarı sayılır.
Birjalarda istiqrazlarla gündəlik əməliyyatların həcmi isə 700 milyard dollardan artıqdır.
Hazırda dünya ölkələrinin əksəriyyəti dövlət istiqrazları buraxır. Dövlət istiqrazlarının gəlirliyi, yəni istiqraz faizləri ölkədən-ölkəyə dəyişir. Faizlər əsasən 4 faktordan asılıdır. Bunlar:
1) ÜDM-un artıb-azalması,
2) inflyasiya riski,
3) tələb və təklif faktorları,
4) risk faktorlarıdır.
Başqa sözlə, ölkədə iqtisadi-siyasi və digər problemlər artdıqca, burada risklər də artır və həmin ölkənin dövlət istiqrazlarının faiz dərəcələri daha yüksək olur. Eləcə də əksinə – ölkənin iqtisadi durumu yaxşılaşdıqca, risklər azalır və istiqraz faizləri də aşağı düşür.
Bu minvalda dünyada ən yüksək faizli 10 illik dövlət istiqrazı buraxan ölkə 16.27% ilə Nigeriyadır. İki və üçüncü yerlərdə Kenya və Türkiyə qərarlaşıb. Bu ölkələrdə istiqrazlardan əldə edilən illik qazanc payları müvafiq olaraq 13.84% və 11.03% təşkil edir.
İnkişaf etmiş ölkələrdə risklər aşağı olduğuna görə, dövlət istiqrazlarının faizləri, yəni qazanc payları da aşağı göstəriciyə malikdir.
Hazırda ən aşağı gəlirli dövlət istiqrazları Yaponiya tərəfindən buraxılır. Bu istiqrazların illik gəlirliyi cəmi 0,09%-dir. Bu göstərici İngiltərədə 1.22%, İspaniyada 1.85%, İtaliyada 2.33% və s. təşkil edir. Bir neçə ölkənin buraxdığı dövlət istiqrazlarının illik gəlirliyi 1%-dən də aşağıdır. Yaponiyadan başqa, bunlar Almaniya (0,26%), Hollandiya (0,48%) və Fransadır (0,9%).
Qeyd edək ki, istiqrazlar - müəyyən müddətdən sonra geri ödənilmək şərti ilə sahibinə qazanc gətirən borc sənədləridir. Sərmayə bazarları inkişaf etmiş ölkələrdə istiqrazlar ən çox alınıb satılan qiymətli kağızlardır. İstiqrazların ikinci bazardakı qiyməti iqtisadi mühitdən, istiqrazı buraxan qurumların maliyyə vəziyyətindən, tələb və təklifdən asılı olaraq dəyişir. Belə olan halda istiqraz sahibləri istiqraz qiymətlərinin artımından da kifayət qədər mənfəət əldə edə bilir.
İstiqrazlar əsas olaraq maliyyə vəsaiti təmin etmək, müxtəlif layihələri və əməliyyatları həyata keçirmək və mövcud olan borcları maliyyələşdirmək məqsədi ilə dövlətlər və korporatif şirkətlər tərəfindən ixrac edilir. Dövlət tərəfindən buraxılan və dövlət zəmanəti ilə təmin olunan dövlət istiqrazları adətən dövlətlərin milli valyutaları ilə ixrac edilir. Bu minvalda büdcə kəsirinin bağlanılması, dövlətlər tərəfindən həyata keçirilən sosyal və iqtisadi reformların tətbiqində dövlət istiqrazları xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
Müştərilərin xəbərləri
SON XƏBƏRLƏR
- 8 saat əvvəl
-
8 saat əvvəl
GROUPMOTORS Yeni İldə əməkdaşlarını Sportcar ilə mükafatlandırdı
-
9 saat əvvəl
Marja.az oxucularını və tərəfdaşlarını Yeni il münasibətilə təbrik edir!
-
-
1 gün əvvəl
Mərkəzi Bank 2026-cı ilin ilk iş gününün rəsmi məzənnəsini açıqladı
- 1 gün əvvəl
- 1 gün əvvəl
- 1 gün əvvəl
-
1 gün əvvəl
Dövlət şirkətlərini və publik hüquqi şəxsləri monitorinq edəcək agentlik yaradıldı - FƏRMAN
-
1 gün əvvəl
"Qızıl Fond üçün 11 milyard dollar gəlir formalaşdırıb" - AZƏRBAYCAN FONDUNUN DİREKTORU
- 1 gün əvvəl
-
1 gün əvvəl
Azad edilmiş ərazilərdə bir sıra obyektlər üçün elektrikə qoşulma xidməti pulsuz oldu
-
1 gün əvvəl
Dünya Bankı qiymətləndirməsində Azərbaycanın maliyyə xidmətləri üzrə 101 ölkə arasında zirvədə
Son Xəbərlər
Yanvarın 1-də gözlənilən hava şəraiti -Qar yağacağı gözlənilir. Ayrı-ayrı yerlərdə intensiv olacağı ehtimalı var
GROUPMOTORS Yeni İldə əməkdaşlarını Sportcar ilə mükafatlandırdı
Mərkəzi Bank 2026-cı ilin ilk iş gününün rəsmi məzənnəsini açıqladı
"Hazırda yumurta Gürcüstanda 43 qəpiyə, Türkiyədə 33 qəpiyə, Azərbaycanda isə 16-19 qəpiyə satılır. Nəticələr, çox əladır"
Dövlət şirkətlərini və publik hüquqi şəxsləri monitorinq edəcək agentlik yaradıldı - FƏRMAN
"Qızıl Fond üçün 11 milyard dollar gəlir formalaşdırıb" - AZƏRBAYCAN FONDUNUN DİREKTORU
Ən çox oxunanlar
Azad edilmiş ərazilərdə bir sıra obyektlər üçün elektrikə qoşulma xidməti pulsuz oldu
Dünya Bankı qiymətləndirməsində Azərbaycanın maliyyə xidmətləri üzrə 101 ölkə arasında zirvədə
Birbank-da əlavə 3 ay taksitlə bayramı dolu-dolu yaşayın
Dövlət bir sıra məhsul və xidmətlər üzrə qiymətlərə dəyişiklik etdi
“SİMA İmza”nın tərəfdaş sayı 100-ə çatdı
ABB-dən daha 3 hesabat!
























